Dziękujemy bardzo za wystąpienie do Ministra Rozwoju i Finansów z zapytaniem o możliwość utworzenia funduszu celowego na wypłaty świadczeń dla najemców byłych mieszkań zakładowych. Dla naszych członków jest to bardzo ważna sprawa. Nie chcemy zostawić tego problemu nierozwiązanego. Dlatego bardzo uprzejmie prosimy o zaznajomienie nas z proponowanymi rozwiązaniami dla umożliwienia lokatorom wykupu lokali od aktualnych właścicieli. Tysiące osób czeka na zadośćuczynienie krzywdy mieszkańców byłych mieszkań zakładowych.

Z całą pewnością sprawę rozjaśniłoby oszacowanie ilościowe zawłaszczonych mieszkań zakładowych. Być może sprawę rozwiązałoby stworzenie ankiety zaadresowanej do wszystkich wojewodów w Polsce. To wojewodowie wydawali decyzje o przekazaniu majątku byłych przedsiębiorstw państwowych gminom albo prywatnym spółkom.

z wyrazami szacunku

Prezes Polskiej Unii Lokatorów

USTAWA

z dnia ……………………………………… roku

o zasadach wykupu mieszkań będących w przeszłości własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych

Art. 1. 1. Ustawa reguluje zasady i tryb wykupu mieszkań wchodzących w skład budynków mieszkalnych, będących własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych, przez osoby uprawnione, na warunkach preferencyjnych.

2. Ustawa dotyczy mieszkań wymienionych w ust. 1, które zostały sfinansowane z zakładowego funduszu mieszkaniowego i nie wchodziły w skład przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

3. Ustawa dotyczy mieszkań wymienionych w ust. 1 i 2, które w procesach przekazywania jednostkom samorządu terytorialnego, likwidacji, zbywania w różnej formie, komercjalizacji, prywatyzacji, przekazania aportem lub upadłości przedsiębiorstwa państwowego albo innej osoby prawnej wymienionej w ust. 1 i 2 mieszkanie po dniu 05 grudnia 1990 roku a przed dniem 07 lutego 2001 roku przestało być własnością przedsiębiorstwa państwowego albo innej osoby prawnej wymienionej w ust. 1.

Art. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o:

1. Pierwszym zbywcy – należy przez to rozumieć:

1. przedsiębiorstwa państwowe,
2. spółki handlowe, w odniesieniu do których Skarb Państwa był podmiotem dominującym w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. Nr 184, poz. 1539), z wyłączeniem Polskich Kolei Państwowych Spółki Akcyjnej,
3. inne państwowe osoby prawne, z wyłączeniem Wojskowej Agencji Mieszkaniowej

będącego właścicielem mieszkań i spełniającego warunki wymienione w art. 1 ust. 3;

2. osobie uprawnionej – należy przez to rozumieć:

1. najemcę, zajmującego przed dniem 12 listopada 1994 r. mieszkanie na podstawie umowy najmu zawartej na czas nieoznaczony lub decyzji administracyjnej o przydziale; za osobę uprawnioną uznaje się także pracownika pierwszego zbywcy, z którym przed dniem 12 listopada 1994 r. zawarto umowę najmu na czas oznaczony związaną ze stosunkiem pracy,
2. stale zamieszkałych z najemcą w chwili jego śmierci, małżonka, zstępnego, wstępnego, rodzeństwo, osobę go przysposabiającą albo przez niego przysposobioną oraz osobę pozostającą we wspólnym gospodarstwie domowym,
3. najemcę, który wszedł w najem po śmierci głównego najemcy na podstawie art. 691KC;
4. zbywcy – należy przez to rozumieć:
   1. gminy
   2. osoby prawne
   3. osoby fizyczne nie będące osobami uprawnionymi

które są właścicielami mieszkań będących w dowolnym dniu w okresie wymienionym w art. 1 ust. 3 własnością pierwszego zbywcy;

4. mieszkaniu – należy przez to rozumieć:

1. lokal mieszkalny – w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903) będący własnością pierwszego zbywcy lub będący we władaniu państwowej osoby prawnej, która wykonywała prawo własności na rzecz Skarbu Państwa,
2. zabudowaną jednorodzinnym budynkiem mieszkalnym nieruchomość gruntową, będącą własnością pierwszego zbywcy lub oddaną mu w użytkowanie wieczyste; działka nie powinna przekraczać rozmiarów niezbędnych do prawidłowego i racjonalnego korzystania z budynku i urządzeń z nimi związanych;
3. Fundusz Wykupu – należy przez to rozumieć:

Fundusz utworzony w Banku Gospodarstwa Krajowego.

Art. 3. Środki Funduszu Wykupu tworzą:

1) dochody z tytułu inwestowania przejściowo wolnych środków Funduszu w lokaty bankowe i papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski, bądź poręczane lub gwarantowane przez Skarb Państwa, w listy zastawne oraz w jednostki uczestnictwa funduszy rynku pieniężnego, o którym mowa w art. 178 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2014 r. poz. 157, z późn. zm.);

2) środki z budżetu państwa – w wysokości określonej w ustawie budżetowej.

Art. 4. 1. Osobie uprawnionej przysługuje prawo do nabycia mieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543) z bonifikatą, o której mowa w art. 6.

2. Prawo określone w ust. 1 przysługuje również osobie bliskiej, która uzyskała prawo najmu w zamian za mieszkanie dotychczas zajmowane w dniu śmierci pracownika lub byłego pracownika pierwszego zbywcy; uprawnienie to przysługuje tylko jednej osobie bliskiej i tylko przy nabyciu jednego mieszkania pod warunkiem, że były pracownik pierwszego zbywcy nie skorzystał z preferencyjnych warunków zakupu mieszkania zgodnie z ustawą z dnia 15 grudnia 2000 r. o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań będących własnością Skarbu Państwa.

Art. 5. 1. O woli zakupu mieszkania osoba uprawniona zawiadamia zbywcę na piśmie.

2. W przypadku akceptacji zbywca powiadamia osobę uprawnioną oraz Fundusz Wykupu z podaniem ceny transakcji.

3. Fundusz Wykupu może uznać cenę za rażąco odbiegającą od wartości rynkowej mieszkania i wyznaczyć rzeczoznawcę, który wyceni mieszkanie.

4. Prawo do wykupu z bonifikatą stwierdza:

a) w stosunku do osób wymienionych w art. 2 pkt. 2) lit. a) i c) sąd w postępowaniu nieprocesowym lub Funduszu Wykupu na podstawie dokumentów wystawionych przez pierwszego zbywcę, Zakład Ubezpieczeń Społecznych i gminę;

b) w stosunku do osób wymienionych w art. 2 pkt. 2) lit. b) sąd w postępowaniu nieprocesowym.

5. Fundusz Wykupu wydaje promesę wypłaty środków pieniężnych w wysokości wyliczonej bonifikaty osobie uprawnionej z podaniem najwcześniejszego możliwego terminu wypłaty zgodnie z wieloletnim planem wpływów środków budżetu państwa.

6. Informację o akceptacji zbywcy wymienionej w ust. 2 i wydaniu promesy wymienionej w ust. 5 odnotowuje się w księdze wieczystej nieruchomości w dziale III.

7. Fundusz Wykupu wypłaca obiecane środki pieniężne osobie uprawnionej po zawarciu umowy kupna sprzedaży potwierdzonej notarialnie.

8. Fundusz Wykupu wypłaca środki pieniężne osobom uprawnionym w kolejności wydania promes.

9. Jeżeli:

1. większość najemców w budynku mieszkalnym wyraża wolę zakupu mieszkania a zbywca nie wyraża woli zbycia poszczególnych mieszkań oraz
2. prawo najemców wymienionych w pkt 1) do udzielenia im bonifikaty zostało potwierdzone oraz
3. najemcy wymienieni w pkt 1) spełniają warunki przydziału mieszkania komunalnego od gminy zgodnie z ustawą z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego

to na wniosek gminy Fundusz Wykupu udziela promesy najemcom wymienionym w pkt 1) i 2) na wykup mieszkań od gminy jeżeli gmina i zbywca wyrażą wolę zawarciu umowy kupna sprzedaży budynku mieszkalnego zgodnie z ustawą z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych.

Art. 6. 1. Wartość bonifikaty jest wyliczana od wysokości ceny mieszkania zaakceptowanej przez Fundusz Wykupu i ma wartość:

1) 6% za każdy rok pracy osoby uprawnionej,

2) 3% za każdy rok najmu tego mieszkania

– przy czym łączna bonifikata nie może przekraczać 95% ceny sprzedaży mieszkania.

2. Do okresu pracy, od którego zależy wysokość bonifikaty, wlicza się również okres pracy w podmiotach utworzonych z zakładów i jednostek organizacyjnych wydzielonych z przedsiębiorstw po dniu 1 sierpnia 1990 r. oraz okresy pracy w przedsiębiorstwie państwowym lub jednostce organizacyjnej, które wykonywały lub nadal wykonują zadania na rzecz zbywcy lub jego poprzednika prawnego.

3. Na wniosek osoby, o której mowa w art. 2 pkt 2 lit. b i c), uwzględnia się, zamiast zaliczonego jej okresu pracy lub najmu, okres pracy lub najmu najemcy, jeżeli jest korzystniejszy.

4. Jeśli osobą uprawnioną jest emeryt, rencista lub wdowa (wdowiec) po nim (po niej) to wysokość bonifikaty ustalana jest na 95% wartości mieszkania.

Art. 7. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.